Chcąc prowadzić działalność charytatywną stoi się przed wyborem założenia fundacji albo stowarzyszenia. Czym one się jednak różnią i które z nich jest lepiej wybrać w danym przypadku?
Jaki cel funkcjonowania można założyć?
Działalność charytatywną można prowadzić zarówno jako stowarzyszenie, jak i fundacja. Choć sposób funkcjonowania tej pomocy może być odmienny. Stowarzyszenie zwykle niosą pomoc w oparciu o zaangażowanie członków. Fundacje zaś, zazwyczaj bazują na wspieraniu finansowym.
W szerszym ujęciu cel funkcjonowania stowarzyszenia może być dużo bardziej dowolny niż ten w fundacji. Fundacja zawsze wiąże się z realizowaniem celów użyteczności publicznej np. działalności charytatywnej. Cel istnienia stowarzyszenia może być zaś niemal dowolny.
Jakie zasoby finansowe są potrzebne?
Z punktu widzenia finansowego sytuacja jest klarowna. Fundacje na nich bazują, a już przy zakładaniu fundacji określa się majątek fundacji, a także trzeba ponieść dość spore koszty założycielskie. W przypadku stowarzyszenia żaden majątek nie jest wymagany, gdyż bazuje ona na działalności jej członków.</p>
Co do zasady, środki w fundacji pochodzą od jej założycieli, a w stowarzyszeniu ze składek członkowskich. Obie formy mogą także bazować na zewnętrznych źródłach finansowych. Fundacje, jak i stowarzyszenia często starają się więc o uzyskanie dotacji, czy też grantów. Do zewnętrznych form finansowania zalicza się także zbiórki publiczne oraz dotacje. Od wielu lat, wiele stowarzyszeń oraz fundacji swój budżet w dużej mierze opiera o jeden procent podatku. Jeszcze jedną możliwością jest prowadzenie przez dany podmiot płatnej działalności gospodarczej.
Fundacja oraz stowarzyszenie są prawnie zobowiązane do corocznego składania sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego, a także i do odprowadzania podatków. Jeżeli fundacja lub stowarzyszenie spełnia cele charytatywne, spełniające wymogi prawne, to mogą one liczyć na liczne zwolnienia podatkowe. Sposób rozliczania jest również zależny od tego, czy dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą.
Zarówno fundacje, jak i stowarzyszenia podlegają również nadzorowi instytucji państwowych, w tym miejscowemu staroście.
Ile ludzi jest potrzebnych?
D założenia fundacji, wystarczy jedna osoba fizyczna, lub prawna. W przypadku stowarzyszenia bez osobowości prawnej wymaga się zaś już minimum 3 ludzi. Do założenia fundacji z osobowością prawną konieczne jest już co najmniej 15 osób. Członkami stowarzyszenia mogą zaś być wyłącznie osoby fizyczne.
Z punktu widzenia minimalnej liczby posiadanych osób dużo łatwiej jest więc założyć fundację. Jednoosobową fundacją jest też zwykle dużo łatwiej zarządzać, w porównaniu do stowarzyszenia, w którym wielu różnych członków może mieć odmienne zdanie w sprawie kierunku dalszego rozwoju. W dodatku stowarzyszenie może ulec likwidacji, w momencie, w którym liczba członków będzie niższa niż ustawowe minimum.
Jaką formę organizacji wybrać?
Różnice między fundacją a stowarzyszaniem są spore, a wybranie jednej z nich ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania danej organizacji charytatywnej, dlatego trzeba dobrze się zastanowić. Wybór należy więc poprzedzić dokładną analizą, mając na uwadze pełną specyfikację prowadzenia fundacji lub stowarzyszenia.